دروغ گفتن به عنوان یک قاعده کلی نشانه عدم اعتماد به نفس یا عدم توانائی در مواجهه با مشکلات است.حتی میتوان اینطور استنباط کرد که گاهی شخص دروغگو برای رسیدن به منافع خویش دروغ می گوید.هیچ انسانی به طور فطری دروغ نمی گوید بلکه دروغگویی را از محیط یا خانواده مدرسه و دوستان و کلا در اجتماعی که زندگی میکند یاد میگیرد.این خوی ناپسند به مرور زمان تبدیل به عادت شده و گاهی تمام شخصیت فرد را درگیر میکند.
چرا آدمها دروغ می گویند:
انگیزه دروغگویی در هر شخصی متفاوت است پژوهشگران دریافته اند که چرا مردم دروغ می گویند:
1.پیشرفت شخصی:بعضی از دروغها برای نوعی پیشرفت فردی یا گروهی ست.فرد در جهت کسب منافع مالی و غیر مالی خود را وادار به دروغ گفتن میکند بعضی از افراد تفکرشان براین است که با دروغ گفتن می توانند تصور بهتری از خود نشان دهند.
2.تاثیر گذاری بر دیگران: بعضی از دروغ گویی ها ناشی از دلایل آسیب شناسی می باشدآنچنان که میزان باور به یک رویداد دروغین را افزایش می دهد و باعث کاهش باور به اتفاقات واقعی می باشد
نظریه روانشناسان درباره 3 نوع دروغ:
1)دروغ سفید: این نوع دروغ را زمانی میگوییم که برای احساسات درونی مان است و آسیبی هم برای طرف مقابل ندارد مثلا در حالی که حال بدی داریم به مخاطبمان میگوییم که حالمان خوب است. میتوان گفت بیشترین دروغهای روزمره مربوط به این نوع میباشد.
2)دروغ آبی:این مورد بیشتر مربوط به اعتماد به نفس است و برای جلب آسایش در حضور یک فرد یا گروه استفاده میشود. مثلا برای پذیرقته شدن دریک تیم به صورت کاملا غلط امیال و سلایق خود را با آنان یکسان بیان می کنیم.این نوع دروغ را زمانی شخص استفاده می کند که ترس بسیار زیادی از اخراج شدن در آن تیم را دارد.
می توان گفت این شخص به دلیل ضعف در ارتباط برقرار کردن در جمع از این دروغ استفاده می کند.تا بتواند هم قدم و همگام با تیم پیش برود.
3)دروغ سیاه: بدترین و غیر قابل قبول ترین دروغ در اکثر فرهنگهاست.وقتی فردی بخاطر منافع خود درصدد خسارت وارد کردن به دیگری است.مثال این مورد کلاهبرداران و مجرمین حرفه ای و کلاش ها هستند.طبق نتایج به عمل آمده تمام افراد بطور میانگین روزانه یک تا دوبار دروغ می گویند.
سوال اینجاست اگر این آمار را قبول ندارید سوالات زیر را از خود بپرسید:
1.وقتی از شخصی تعریف و تمجید میکنید آیا واقعا شایسته آن تعریف است؟
2.روز بدی داشته اید اما به همه می گویید همه چیز خوب و پسندیده است؟
3.برای اینکه حوصله نداشته اید با کسی ارتباط برقرار کنید به او می گویید سرتان شلوغ است و به هیچ وجه وقت نداریداگر پاسخ هایتان به همه سوالات یا حتی یکی هم مثبت است شما هم جزء آن دسته از افرادی هستید که روزانه در موارد مختلف یک یا دو بار دروغ می گویید.
شناسایی افراد دروغگو:
دروغگوهای حرفه ای طول روز مدام در حال دروغ گفتن هستند،دروغگوهای حرفه ای بیشترین دروغ را به خانواده و نزدیکان خود می گویند.دروغگوهای حرفه ای بر این اعتقادند که در بعضی شرایط حتما لازم است به دروغ متوسل شوند.از نظر روانشناسی حرکات بدن فرد دروغگو می تواند او را فاش کند معمولا شخص با دروغ گفتن بدنش را عقب می کشد و کمی خود را جمع و جور میکند.احساسشان بر این است که اگر فاصله شان را از شما دور کنند دیرتر شخصیت شان پیش شما رو می شود.اما این مورد کاملا نسبی است بعضی اوقات ممکن است بر اثر اضطراب و عدم اعتماد به نفس باشد.وقتی کسی در حال دروغ گفتن است معمولا به حالت مستقیم به شما نگاه نمیکند.لازم است هنگام صحبت با طرف مقابل ارتباط چشمی را حفظ کنید کارشناسان زبان بدن بر این باورند که نگاه آدمهای دروغگو در اکثر مواقع به سمت نزدیکترین خروجی تمایل پیدا میکند چون دچار استرس می شوند و از نظر روانی دوست دارندهرچه سریعتر از محیط دور شوند.افراد دروغگو در حین ارتکاب با انگشتان دست خود بازی میکنند زیاد حرکت میکند و بیش از حد تحرک دارد.با تمام مهارتی که دروغگوها هنگام صحبت دارند اما همیشه یک نقطه ضعفی شخصیت آنان را برملا میکند آنها به شدت کم حافظه هستند چون مغز انسان در زمان دروغگویی سرعت عمل قبل را ندارد و دروغگویی نسبت به راستگویی زمان بیشتری می برد.
به عبارت دیگر فعالیت مغز در زمان دروغ گفتن بیشتر می شود.
تیک عصبی در دروغگوها بسیار بارز است به واسطه اینکه کنترل احساساتش کمی سخت میشود و بدنش مدام سیگنال مختلف می فرستد.کسانی که به درغ گفتن عادت می کنند از بازی دادن اطرافیانش لذت می برد از نظر خودشان بسیار باهوش هستند افراد دروغگو با زیر پا گذاشتن اصول اخلاقی راه میان بری برای ادامه زندگی پیدا کرده اند و دروغ گفتن عادت خوشی برایشان ایجاد کرده است.گاهی اوقات فرد اطلاع درباره آثار ارتکاب دروغ را ندارد اگر توجه داشته باشید که چه پیامدهایی در زندگی دارد حتما ان را ترک میکنید مهمترین عاملی که در ترغیب فرد به دروغگویی ایجاد میشود روند زندگی در دوران کودکی او بوده است که بخاطر تشویق به دروغ و رسیدن به نتایج خوشایند این عادت مداوم تکرار شده و باعث نهادینه شدن دروغگویی در وجود وی شده است.بعضی افراد به سمت دروغگویی می روند چرا که اعتقاد دارند ارزش و جایگاه ویژه پیش دیگران کسب میکنند یه بخاطر کمبودهای زندگی به ان طرف سوق داده می شوند.
راههای ترک دروغ:
1_ دوری از پرحرفی
2_ سنجش کلام قبل از بیان
3_ دوستی و مراوده با افراد صادق
4_ تقویت اعتماد به نفس و خواندن کتابهای انگیزشی
گرد آورنده : سرکار خانم یوسف زاده ( مسئول فناوری )
تایید کننده : سرکار خانم هامونی ( مدیریت آموزشگاه )
منبع: کتب روانشناسی