امروزه تهدیدهای ناشی از گسترش اتوماسیون و حذف مشاغل مختلف به خوبی قابل شناسایی هستند. با پیچیدهتر شدن سیستمهای مجهز به هوش مصنوعی، بهطور قطع موج جدیدی از جابجاییهای شغلی قابل پیشبینی خواهد بود. این یک تصویر اضطرابآور است!
اما در این میان موضوعی مهم همواره نادیده گرفته شده است: ظهور بسیاری از مشاغل جدید که هیچ شباهتی به مشاغل امروزی ندارند.
موسسه Accenture در بررسی بیش از هزار شرکت بزرگ که در حال حاضر از سیستمهای یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی به صورت رسمی یا آزمایشی بهرهبرداری میکنند، ظهور مشاغل جدید و منحصربهفردی را پیشبینی کرده است.
این نقشهای سازمانی جایگزین مسوولیتهای قدیمی نمیشوند، بدیع هستند و مستلزم مهارتها و یادگیریهایی که سابقهای ندارند.
بهطور خاص، پژوهشهای انجام شده سه طبقهبندی جدید از کسبوکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی و مشاغل مرتبط با فناوری را شناسایی کردهاند. این طبقهبندیها تحت عنوان مشاغل مربیگری، مشاغل تشریحکننده و مشاغل نگهدارنده نامگذاری شدهاند.
انسانها در این مسوولیتهای جدید به عنوان مکملی برای وظایف انجام شده توسط فناوریهای شناختی معرفی میشوند و به این ترتیب از اثرگذاری و مسوولیتپذیری ماشینها اطمینان حاصل خواهد شد.
1-مربیان
اولین گروه از طبقهبندی مشاغل جدید مستلزم بهرهبرداری از نیروی انسانی بهمنظور آموزش سیستمهای هوش مصنوعی است. برای مثال، روباتهای خدمات مشتریان باید نحوه شناسایی پیچیدگیها و ظرافتهای موجود در ارتباطات انسانی را بیاموزند.انسانها هماکنون سرگرم این هستند که به الگوریتمها یاد دهند با کاربری که چمدان خود را گم کرده است، با صمیمیت بیشتری تعامل داشته باشند یا در زمینه کیفیت پایین محصولی که کاربری قصد خرید آن را دارد او را راهنمایی کنند یا در خصوص معیوب بودن کابلهای تلفن بهرغم تلاشهای مکرر برای تعمیر، کاربر را راهنمایی کنند.
2-نقش تشریحکننده
شرکتهایی که از سیستمهای هوشمند پیشرفته استفاده میکنند به کادری از کارکنان نیاز خواهند داشت که از مهارتهای تشریح ساختار داخلی الگوریتمهای پیچیده به متخصصان غیرفنی برخوردار هستند. هنگامی که یک سیستم اشتباهی مرتکب میشود یا تصمیمات آن به پیامدهای منفی ناخواسته منتهی میشوند، تحلیلگر باید بتواند با کالبدشکافی رویداد مورد نظر، دلایل این رفتار را بهمنظور اصلاح آن ریشهیابی و درک کند.
3-نقش محافظتکننده
آخرین دسته از مشاغل جدید محافظتکننده (نظیر تحلیلگر اخلاق و هنجارهای اتوماسیون، مدیر ارتباط با ماشین) هستند که از عملکرد درست سیستمها اطمینان حاصل میکنند و از پیگیری مناسب پیامدهای ناخواسته آنها مطمئن میشوند.یکی از مهمترین پستهای سازمانی در این طبقهبندی «مدیر انطباق اخلاقی» خواهد بود. افرادی که در قالب این مسوولیت فعالیت میکنند به عنوان ناظر رعایت هنجارها و ارزشهای اخلاقی و انسانی در نظر گرفته میشوند؛ برای نمونه هنگامی که سیستمی هوشمند برای تایید اعتبار افراد در حرفههای خاص یا مناطق جغرافیایی مختلف، تصمیمات تبعیضآمیز اتخاذ میکند. این گروه از مدیران با تحلیلگران سیستمها برای روشن کردن دلایل چنین نتایجی همکاری میکنند و سپس اصلاحات لازم را پیادهسازی میکنند.انواع مختلفی از مشاغل که در مقاله حاضر مطرح شده است بطور بیسابقهای در صنایع مختلف مورد نیاز خواهند بود. این تغییر بزرگ، فشار بسیار زیادی بر تصمیمات آموزشی و توسعه سازمانها وارد خواهد کرد.
برای مثال مربیان همدلی به مدرک دانشگاهی نیاز نخواهند داشت. افرادی که دارای مدرک دیپلم هستند و به صورت ذاتی از حس همدلی و صمیمیت بالا (مشخصهای قابل سنجش) برخوردار باشند، بهترین گزینه برای پست مربیگری خواهند بود.
از سوی دیگر تعدادی از مشاغل جدید به مدارک عالی آکادمیک و مجموعهای از مهارتهای تخصصی نیاز خواهد داشت. بنابراین، سازمانها باید بخشی از نیروی انسانی خود را برای پذیرش نقشهای «بدون یقه» آموزش دهند یا فرآیندهای جذب در واحد مدیریت منابع انسانی را برای جذب این گروه از افراد مورد بازبینی قرار دهند.
در مقابل، بخشی از کارکنان حرفهای و دارای تحصیلات عالی در سازمان نیز باید بهدلیل نیاز آتی سازمان به مهارتها و استعدادهای آنان به خوبی حفظ شوند.
با وجود بسیاری از تحولات تکنولوژیک، چالش عمده در این حوزه بیش از آنکه جنبهای فنی داشته باشد، جنبه انسانی به خود گرفته است.
گرد آورنده : سرکار خانم یوسف زاده ( مسئول فناوری )
تایید کننده : سرکار خانم هامونی ( مدیریت آموزشگاه )
منبع : سایت مای سولان